Klik hier om terug te gaan

Geschiedenis

De kerk van Rijswijk wordt in 1369 vermeld als Willem VI van Horne, Heer van Altena, aan Vastraet van Giessen goederen in leen geeft, waaronder het veer van Andel dat tussen "Veenregraven" en de kerk van Rijswijk ligt. Uit de kerkvisitaties van bisschop Metsius is op te maken dat de kerk is toegewijd aan St. Stephanus. Historici schatten deze kerk van hoge ouderdom. Bij onderzoek en opgravingen zijn fundamenten van een tufstenen zaalkerkje uit omstreeks 1100 blootgelegd, met een toren aan de westkant. Deze oude kerk moet door de vele overstromingen van de Maas zwaar zijn beschadigd in het midden van de 13e eeuw. Het herstel zal rond 1265 hebben plaatsgevonden, nadat eerst de kerkheuvel aanzienlijk is opgehoogd. De strijd tegen het water blijkt een eeuwigdurende voor de kerk. Nadat in de 16e eeuw nog met kunst en vliegwerk herstellingen zijn aangebracht is bij de watersnood van 1809 de oude kerk bezweken. De kerk is tot op de tufstenen fundering afgebroken. Op dezelfde plaats is veel later een nieuwe kerk gebouwd, waarvan in het midden van de 19e eeuw het volgende is geschreven: "De kerk staat buitendijks in de Rotgans. Zij is oud en niet zeer groot en heeft eenen langen toren, van boven plat gedekt, doch is van geen orgel voorzien. Het koor is geheel ingestort, behalve eenige stukken van vervallen muurwerk."

 

Huidige kerkgebouw

In het kerkgebouw  van onze gemeente zijn tijdens de nieuw- en verbouw van 1999-2000 diverse ruimten gemaakt om het gebouw de functie te geven van een kerkelijk centrum. Hier kunnen alle activiteiten van de gemeente plaatsvinden.

In het kerkgebouw zijn o.a. de volgende ruimten aanwezig:

 

Bovenverdieping (op dijkniveau)
- Centrale hal, tevens ontmoetingsruimte
- Kerkzaal, 230 permanente zitplaatsen, uit te breiden tot ca 320 zitplaatsen.
- Consistorie, voor kerkenraad en kleine vergaderingen 
- Opbaarruimte, bij gebruik voor naaste familie dag en nacht toegankelijk.
- Kostersruimte.

 

Benedenverdieping (op niveau parkeerterrein)
- Centrale ingang, met beveiligingsinstallatie.
- Technische ruimte.
- Keuken en (afsluitbare)uitgifte balie.
- Maaszaal, ca. 60 zitplaatsen.
- Almzaal, ca 60. zitplaatsen. Maas- en Almzaal zijn gescheiden door geïsoleerde verplaatsbare wand, waardoor er van de twee ruimten één zaal gemaakt kan worden met ca 120 zitplaatsen.
- Jeugdhonk.

-Naast en achter het kerkgebouw is een ruime parkeerplaats voor ruim 35 auto’s.

 

Orgels 

Orgel 1 (1907)

Het eerste orgel is in 1907 geplaatst. Dit instrument is in 1900 gemaakt door orgelbouwer firma A. Standaart te Rotterdam. Waarschijnlijk heeft dit orgel eerst op voorraad gestaan bij de firma Standaart. Deze firma was eigenlijk een orgelfabriek. Aan het begin van de twintigste eeuw zijn er door deze firma zeer veel orgels gebouwd en geplaatst. Dit orgel had één manuaal en een vrij pedaal. Het orgel was romantisch van aard en had een warme klank. Het had een mechanische tractuur (overbrenging van speeltafel naar orgelpijp). Het orgel heeft dienst gedaan tot in 1957 en is toen ingeruild bij orgelbouwer Pels te Alkmaar welke het orgel in 1959 in de Hervormde kerk van Callantsoog plaatste. Daar is het orgel nog steeds in gebruik! De bovenstaande foto’s zijn in deze kerk gemaakt. Het orgel staat daar op de begane grond. In onze kerk stond het orgel op een balkon boven de preekstoel.

 

Orgel 2 (1957)
In de jaren 50 van de vorige eeuw ontstond de wens naar een orgel met meer mogelijkheden. In 1957 werd door orgelbouwer Pels uit Alkmaar een nieuw orgel geplaatst. Dit orgel had een zogenoemde electro-pneumatische tractuur. Dit bleek al snel een zeer storingsgevoelig systeem te zijn.
Dit orgel had een Barok inslag waardoor het scherper klonk dan zijn voorganger. 

 

Orgel 3 (2001)
Door orgelbouwer Scheuerman te Rotterdam is het laatste orgel van onze kerk gebouwd. Dit is een instrument gebouwd volgens oude traditionele maatstaven met een mechanische tractuur. Het orgel heeft 2 manualen en een vrij pedaal. Het orgel is, ook weer, romantisch van aard en beschikt over een uitgebreide dispositie waarop alle orgelwerken kunnen worden gespeeld. Met regelmaat zijn en worden er ook concerten op gegeven. Organisten van faam hebben er op geconcerteerd; (wijlen) Klaas Jan Mulder, André de Jager, André van Vliet, Jacco van de Werken en Arno van Wijk.

 

Orgeldemonstratie (Orgelimprovisatie over Psalm 24 door Arie van der Wolf)

 

Kerkklok

De kerkklok in de toren bij de kerk dateert uit 1949. Hij is gegoten door Torenluidklokgieterij Concordia te Mitwolda en op woensdag 30 november 1949 in de toren gehangen. De klok draagt het opschrift “Wanneer ik word geluid, roep ik het welbehagen des Heeren uit”. De klok heeft een diameter van 62 cm. en een gewicht van 156 kg. Het metaal van de klok bestaat uit brons (80% koper en 20% tin). De grondtoon van de klok is E 325 trillingen per seconde. De inwendige stemming is grondtoon, octaaf-kleine terts-quint, octaaf-grote terts quint en octaaf. Volgens de deskundigen is de klank van de klok schel. Dit wordt veroorzaakt door de samenstelling van het brons. Na de Tweede Wereldoorlog was er een tekort aan goede metalen. In de Tweede Wereldoorlog is de oude kerkklok door de Duitsers gevorderd. Deze klok is op 27 januari 1943 uit de toren verwijderd en afgevoerd naar Tilburg. Jammer genoeg is hij nooit meer terug gevonden. Er zijn namelijk nog geroofde klokken in Duitsland teruggevonden. Deze waren dan niet omgesmolten voor munitie. Onze oude klok was in 1753 gegoten door de heer A. Petit (Klein). De klok had het opschrift: “Alexius Petit me fudit A 1753” Deze klok had een diameter van 60 cm. en een gewicht van 146 kg. De toonhoogte van deze klok zal hetzelfde zijn geweest als die van de huidige klok. Alleen de klank zal helderder zijn geweest. Na de roof van deze oude klok heeft er van juni 1943 tot oktober 1946 een kleiner klokje gehangen (62 kg.). Dit was afkomstig van een voormalig weeshuis uit Geertruidenberg. Blijkbaar heeft er dus van oktober 1946 tot november 1949 geen klok gehangen en was het op zondag 4 december 1949 dus feest toen het welbehagen des Heeren weer mocht klinken over het dorp.

 

Kerkzegel

Het kerkzegel is in 2003 ontworpen door de heer K.W. van Hilten te Utrecht. Onze gemeente had tot 2003 geen eigen kerkzegel. Het in 2003 ontworpen en in gebruik genomen kerkzegel bevat de contouren van het nieuwe kerkgebouw. Dit kerkgebouw mocht met de inzet van veel vrijwilligers worden gebouwd daarbij indachtig de tekst uit I Thessalonicensen 5 vers 18: 'Dankt God in alles'. Deze tekst staat al eeuwenlang in de muur van de kerktoren gebeiteld. In het zegel zijn voorts de drie zalmen opgenomen uit het oude burgerlijke gemeentewapen. Ook in dat zegel zwommen de drie zalmen, gelijk het Ichthusteken, al tegen de stroom in.

 

 

                                                                                                                                 Klik hier om terug te gaan

 

Dispositie orgel 1:

Manuaal: (C-f3)                      Pedaal:
- Bourdon 16                          C-b 0.       
- Prestant 8                             Bourdon 16 (tr.)
- Gamba 8
- Vox Celeste 8
- Roerfluit 8
- Octaaf 4
- Fluit 4
- Octaaf 2
- Mixtuur II-III (in 1920 bijgeplaatst)

Dispositie orgel 2: 

Manuaal I C-g3                Manuaal II C-g4
- Prestant  8'                    - Roerfluit 8'
- Holpijp 8'                       - Fluit-Prestant 4'
- Octaaf 4'                        - Fluit 4'
- Mixtuur 3-5 st               - Octaaf 2'                                                            - Sesquialter 2 st.       Pedaal                              - Schalmeij 8            - Subbas 16'
- Gedekt 8'

 

Naast gebruikelijke koppelingen ook extra speelhulpen

Dispositie orgel 3: 

Hoofdwerk C-f3       Bovenwerk C-f3              
- Prestant 8              - Holpijp 8
- Roerfluit 8              - Viola di Gamba 8
- Salicionaal 8          - Voix Celeste 8
- Octaaf 4                 - Roerfluit 4
- Fluit 4                     - Woudfluit 2
- Quint 3                  - Sexquilater 2 st.
- Octaaf 2                - Hobo 8
- Mixtuur 3 st.         - Tremulant
- Cornet 3 st.
- Carillon 3 st.          Pedaal C-f1
- Trompet 8              - Subbas 16
- Tremulant              - Gedekt 8 


Gebruikelijke koppelingen